Мінск: Беларусь, 2011. – 367 с.: іл. – Цвёрдая вокладка.

ISBN 978-985-01-0920-0

Выданне дае комплекснае ўяўленне пра адну з найважнейшых галін традыцыйнай мастацкай культуры Беларусі – народнае дэкаратыўна-прыкладное мастацтва, мастацкія рамёствы і промыслы. Разглядаюцца іх набыткі і традыцыі, а таксама сучаснае становішча, вызначаюцца нацыянальная адметнасць і месца ў еўрапейскім кантэксце, грунтоўна характарызуюцца найбольш пашыраныя віды беларускага народнага мастацтва: разьбярства, ганчарства, кавальства, ткацтва, роспіс, пляценне з прыродных матэрыялаў.

ЗМЕСТ

УВОДЗІНЫ

БЕЛАРУСКАЕ НАРОДНАЕ МАСТАЦТВА: ТРАДЫЦЫІ, СУЧАСНЫ СТАН, АСАБЛІВАСЦІ БЫТАВАННЯ
Вытокі і традыцыі народнага мастацтва
Сучаснае народнае мастацтва Беларусі

МАСТАЦКАЯ АПРАЦОЎКА ДРЭВА
Архітэктурны дэкор
Бытавая разьба
Скульптурная пластыка
Драўляная цацка

ГАНЧАРСТВА
Вырабы гаспадарчага прызначэння
Утылітарна-дэкаратыўная кераміка
Дробная пластыка

КАВАЛЬСТВА
Мастацкае кавальства ў народным дойлідстве
Каваныя вырабы бытавога прызначэння

ПЛЯЦЕННЕ З ПРЫРОДНЫХ МАТЭРЫЯЛАЎ
Мастацкае саломапляценне
Аплікацыя саломай па дрэве і тканіне
Пляценне з лазы, лучыны, кораня
Вырабы з бяросты

ВЫЦІНАНКА

МАСТАЦКІ РОСПІС
Пісанкі
Роспіс па дрэве
Роспіс на тканіне
Роспіс на шкле

МАСТАЦКІЯ ТКАНІНЫ
Тканіны ўтылітарна-дэкаратыўнага прызначэння

ЗАКЛЮЧЭННЕ

Рэзюмэ
Summary (пераклад А. В. Валасач)

Спіс скарачэнняў

Уводзіны

Традыцыйная народная творчасць, якая вылучаецца ярка выяўленай нацыянальнай самабытнасцю, – адзін з найбольш дзейсных спосабаў самавыяўлення кожнага народа, магчымасць заявіць пра сябе ўсяму свету. Асабліва прыкметна ўзрастае яе роля ў перыяд нацыянальна-культурнага адраджэння, аб’яднання народа на аснове нацыянальнай самасвядомасці, станаўлення дзяржаўнага суверэнітэту, вызначэння свайго месца ў міжнароднай супольнасці. I хоць ва ўмовах інтэнсіўных эканамічных, гандлёвых, культурных кантактаў нацыянальная культура непазбежна адчувае ўсё больш магутны ўплыў масавых стандартаў, беларусы і да нашых дзён захавалі многія віды і формы традыцыйнай народнай творчасці, у тым ліку і такую важнейшую яе галіну, як народнае дэкаратыўна-прыкладное мастацтва, традыцыйныя рамёствы і промыслы.

Гэта неацэнны нацыянальны набытак, даўно страчаны многімі еўрапейскімі народамі з-за наступу навукова-тэхнічнага прагрэсу, – не толькі гістарычны скарб, але і жывая з’ява сённяшніх дзён. Ёю можна з поўным правам ганарыцца, але і адначасова прымаць меры па вывучэнні, зберажэнні, адраджэнні, актыўным уключэнні ў сучасныя культурныя працэсы. Такія меры патрабуюць зацікаўленага, пастаўленага на навуковую аснову кіравання гэтымі працэсамі, дакладнага разумення іх сутнасці і характару ў сённяшніх умовах. Вывучэнне народнага мастацтва, вызначэнне яго нацыянальнай адметнасці, характару, спецыфікі і асаблівасцей на розных этапах яго бытавання – важнейшая задача, вырашэнне якой мае непасрэдныя адносіны да на- цыянальна-культурнага адраджэння Беларусі.